آب ژاول (هیپوکلریت سدیم)

آب ژاول یا هیپوکلریت سدیم (NaOCl) محلول ساخته شده از واکنش کلر با محلول هیدروکسید سدیم است. هیپوکلریت سدیم،که معمولاً سفید کننده نامیده می شود کاربردهای مختلفی دارد و یک ماده ضد عفونی کننده/ضد میکروبی عالی است.

هیپوکلریت سدیم یک محلول شفاف، کمی مایل به زرد و بوی مشخص است. به عنوان یک ماده سفید کننده برای مصارف خانگی، معمولاً حاوی آب ژاول 5٪ است (با PH در حدود 11، تحریک کننده است). اگر غلیظ تر باشد، حاوی غلظت 10-15٪ هیپوکلریت سدیم است (با PH در حدود 13، می سوزاند و خورنده است).

از آب ژاول در مقیاس وسیع استفاده می شود. به عنوان مثال در کشاورزی، صنایع شیمیایی، صنایع رنگ و آهک، صنایع غذایی، صنایع شیشه، صنایع کاغذ، صنایع دارویی، صنایع مصنوعی و صنایع دفع زباله. در صنعت نساجی از آب ژاول برای سفید کردن منسوجات استفاده می شود. بعضی اوقات به فاضلاب صنعتی اضافه می شود. این کار برای کاهش بو انجام می شود. هیپوکلریت سدیم، گاز هیدروژن گوگرد(SH)  و آمونیاک (NH₃) را خنثی می کند. همچنین برای سم زدایی از حمام سیانور در صنایع فلزی استفاده می شود. می توان از هیپوکلریت سدیم برای جلوگیری از رشد جلبک و صدف در برج های خنک کننده استفاده کرد. در تصفیه آب، از هیپوکلریت برای ضدعفونی آب استفاده می شود. در منازل از آب ژاول به طور مکرر برای تصفیه و ضد عفونی خانه استفاده می شود.

استفاده از آب ژاول در استخرها

غلظت آب ژاول که در استخرها وجود دارد به طور کلی برای افراد مضر نیست. وقتی که مقدار کلر در آب زیاد باشد، این امر باعث سوزاندن بافت های بدن می شود که به مجاری هوا، معده و روده، چشم و پوست آسیب می رساند. هنگامی که از آب ژاول در استخرها استفاده می شود، گاهی اوقات باعث قرمزی چشم می شود. وقتی مقدار زیادی اوره (مخلوطی از ادرار و عرق) وجود دارد، اسید هیپوکلروس و اوره واکنش داده و کلرامین تشکیل می دهند. این کلرامین ها غشای مخاطی را تحریک می کنند و به اصطلاح “بوی کلر” ایجاد می کنند. در بیشتر استخرها با تصفیه آب و تهویه از بروز این مشکلات جلوگیری می شود. تحریک چشم بعد از مدتی از بین می رود.

برای مطالعه مقاله هیپوکلریت سدیم (انواع هیپوکلریت سدیم و کاربردهای آن در صنایع مختلف) اینجا کلیک کنید! مدت زمان تقریبی مطالعه این مقاله 3 دقیقه است.